Kripto para sistemi herkesin işlemleri görebileceği ve takip edebileceği transparan ve anonim bir ödeme sistemidir. Peki, anonim ve transparan bir sistem nasıl bir arada olabilir? Anonim olması gereken şeyin transparan olması mümkün müdür?

Kripto paranın kullanım şekline bağlı olarak, kripto paralar siber saldırganlar adına fidye yazılımları ve çevrimiçi dolandırıcılık yöntemleri için takip edilemez bir araç iken bağış kurumları için tamamen transparanlık sağlayan bir sisteme sahiptir.

Geleneksel ödeme yöntemleri ve kripto para işlemleri arasındaki anonimlik karşılaştırmasından önce kripto para işlemlerinde VPN ile gerçek anonimlik mümkün diyebiliriz.

Geleneksel Ödeme Yöntemleri Ne Kadar Anonim?

Geleneksel ödeme ağlarında kişilerin kredi kartları ve benzeri finansal elementlerin hepsi kişilerin ismine ve kimlik numaralarına bağlıdır. Hesap bakiyesi ve benzeri bilgiler herkese açık değildir fakat ödeme yapılan kişi ya da kurum hesap ismi, numarası ve kart sağlayıcısı kurum gibi bilgilere erişebilir.

Geleneksel ödeme yöntemlerinde bir tedarikçi posta kodu, adres, telefon ve kimlik fotokopisi bilgilerini işlemi gerçekleştirmek için isteyebilir. Buradaki tedarikçi aynı zamanda ödeme detaylarını ya otomatik olarak ya da istek üzerine hukuken yerel otoriterle paylaşmak zorundadır.

Ulusal devletler, gözetleme kurumları ve uluslararası güvenlik ajanları da aynı zamanda bu verilere erişim sağlayabilir ve kredi kartınızla ne gibi alımlar yaptığınızı ve hesap bakiyenizi görebilir. Bunun haricinde bir alımı gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğinizi bilmek isteyen kuruluşlar da kredi notunuza erişim sağlayabilir.

Blok Zincirinde Güvenlik

Kripto para blok zinciri işlemleri, hesapları ve güvenliği geleneksel ödeme yöntemlerine göre çok değişik bir şekilde gerçekleştirir.

Herhangi bir kişi bilgisayarı ya da akıllı telefonu üzerinden kripto para hesabı (cüzdan) açabilir. Bu hesabın açılması için herhangi bir kimlik doğrulamasına gerek yoktur. Aslında herhangi bir isme ya da adrese de ihtiyaç yoktur. Hesabı açmak için internete bile ihtiyaç yoktur ve bu sebepten dolayı hesabın kime ait olduğunu çözebilmek zordur.

Kripto para işlemlerinde her işlem ortak bir deftere kaydolur. Kripto para yazılımına sahip herkes bu blok zincirine erişim sağlayabilir. Bu defterde bütün hesapların hesap bakiyeleri görülebilir fakat bu hesapların kime ait olduğu görülemez.

Bir kullanıcının birden çok hesabı olabilir ya da birçok kullanıcı bir hesabı paylaşabilir. Ödeme alabilmek ya da yapabilmek için iki kullanıcı birbirlerine adreslerini vermek zorundadır. Bu durumda kullanıcıların hesapları anonimliğini kaybeder. Kripto parayı alacak kişi alacağı her ödeme için yeni bir hesap açabilirken kripto para gönderecek kişinin hesap bakiyesi maalesef ortaya çıkmaktadır.

Kripto para işlemlerinde kimliği gizli tutmak bu açıdan zordur. Çoğu durumda ödeme yapılan kişi ya da kurum ödemenin kimin tarafından gerçekleştirildiğini bilir. İşlemin alıcısı ve göndericisi cüzdan ya da ödeme sağlayıcısı gibi merkezleştirilmiş bir hizmet kullanırsa bu merkezleştirilmiş hizmet bu bilgiyi satabilir ya da hukuki kurumlara bildirebilir.

Bitcoin cüzdanı isim ve e-posta adresi ile ilişkili ise Bitcoin Mixers ve Coinjoin ile kimliğinizi saklamanız mümkün.

CoinJoin sisteminde temel olarak bir grup kullanıcı kripto paralarını bir havuza atarlar ve aynı miktarı geri alırlar. Bu kripto para değişimi bir merkeze sahip olmadan Joinmarket gibi uygulamalarla gerçekleştirilebilir.

Mixer sisteminde ise iki kişi kripto paralarını birbiriyle değiştirir ve mixer kullandıkları anlaşılmaz. Günümüzün mixer sistemleri genel olarak merkezi hizmetler olsa da atomik değişim araçlarıyla güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Kripto para ödemeleri havale ya da kredi kartı gibi geleneksel elektronik ödemelere göre çok daha anonim bir şekilde gerçekleşiyor. Kripto paranın sağladığı gizlilik konsepti diğer sistemlere göre çok daha yoğun.

(Bu makaledeki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir, kişisel görüşlerdir ve yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz.)

Makale: Büşra Uğral @TechWarn